Inwendige ziektes bij kleine huisdieren
Diergeneeskunde voor inwendige ziekten bij kleine huisdieren bestrijkt een enorm gebied. Daarom is kennis van interne diergeneeskunde uitermate belangrijk. In onze kliniek krijgen alle dierenartsen een uitgebreide bijscholing op dit gebied. Interne geneeskunde is altijd in beweging en moet zorgvuldig worden onderhouden. Daarnaast investeren we fors in goede onderzoeksapparatuur (o.a. röntgen-, echografie- en bloedanalyse) en sturen we externe testen naar de beste laboratoria. We raadplegen ook regelmatig intern geneeskundespecialisten met betrekking tot uw huisdier.
Ziekten van de volgende organen worden geclassificeerd als interne ziekten:
- Aandoeningen van de keel, neus en luchtpijp (bijv. Kennelhoest bij honden)
- Schildklieraandoeningen (te hard bij katten of te traag bij honden)
- Ziekten van de longen en bronchiën (bijv. Astmatische bronchitis of longontsteking)
- Hartziekte (bijv. HCM bij katten of een lekkende hartklep bij honden of katten)
- Maagdarmstelselaandoeningen (bijv. maagzweren of darminfecties)
- Aandoeningen van de alvleesklier (bijv. pancreatitis en diabetes)
- Lever- en miltaandoeningen (bijv. tumoren)
- Nierziekte (bijv. chronisch nierfalen bij katten)
- Bijnieraandoeningen (bijv. de ziekte van Cushing en de ziekte van Addison)
- Blaasaandoeningen (zoals blaasstenen of cystitis)
- Urinewegaandoeningen (bijv. verstopping van de blaas tijdens een kater)
- Hersen- en zenuwstelselaandoeningen (bijv. hypofysetumor of epilepsie)
- Bloed- of immuunsysteemaandoeningen (zoals auto-immuunziekten of ziekten veroorzaakt door vreemde parasieten zoals leishmania)
Welke symptomen kunnen verband houden met de inwendige ziekte van uw huisdier?
- Gewichtsverlies
- Gewichtstoename ondanks dezelfde hoeveelheid voedsel en lichaamsbeweging
- Stompe vacht
- Drinkt meer en urineert meer
- Zeer vaak moeilijk urineren of minimale urine, bloed in de urine, urineverlies
- Verlies van bloed uit de penis, groen, geel of witte afscheiding uit de vulva
- Hoesten, snurken, niezen, neusbloedingen en beklemming op de borst
- Verminderd uithoudingsvermogen, flauwvallen en lusteloosheid
- Slecht eten, braken, diarree, buikpijn, slijm of bloed in uw ontlasting
- Geelzucht of bleke slijmvliezen (duidelijk zichtbaar aan de binnenkant van de lip of het wit van de ogen)
- Epileptische aanvallen
- Ernstig bloeden bij een wond
Wat kunt u zelf doen?
Als uw huisdier echt ziek is, raden wij u altijd aan een afspraak te maken in de kliniek. Hoe langer een dier ernstig ziek is, hoe langer het duurt voordat uw huisdier beter wordt. Bovendien kan een kat heel kort zonder voer. Na drie dagen zonder voedsel raakt het lichaam van een kat uitgeput. Na 5 dagen zonder voedsel kan een kat leververvetting (lipidose) krijgen. Deze leverziekte kan dodelijk zijn en dikke katten zijn bijzonder vatbaar voor deze aandoening.
Temperaturen
De normale lichaamstemperatuur voor een hond en een kat ligt tussen de 38,0 en 39,0 graden. Door stress kan de temperatuur enkele tienden hoger zijn dan normaal. Voor temperaturen kunt u een gewone digitale thermometer gebruiken. Breng wat vaseline of vette crème aan en steek de thermometer minimaal 2 cm in de anus. Neem de tijd, duw niet te hard als het dier knijpt. Zit je te oppervlakkig dan meet je een lagere temperatuur en kunnen we verkeerde conclusies trekken. Gebruik geen oorthermometer, deze is absoluut onbetrouwbaar voor huisdieren!
Wegen
Als u het idee heeft dat uw huisdier aan het afvallen is maar verder geen klachten vertoont, adviseren wij u uw huisdier wekelijks te wegen. Soms kan dit thuis worden gedaan, maar als u geen betrouwbare weegschaal heeft of uw hond is te groot, weeg uw dier dan wekelijks in de kliniek. Dit geldt ook voor katten, konijnen en kleine honden. Het wegen kost natuurlijk niets en de assistent registreert wekelijks het gewicht in de computer. Komt u met een klein huisdier om te wegen, bel dan van tevoren of maak een online afspraak met de assistente zodat u niet te lang hoeft te wachten.
Schrijf dingen thuis op
Als u ooit een epileptische aanval bij uw huisdier heeft gezien, wanneer was dit en hoe lang duurde de aanval. Als uw huisdier soms vaker last heeft van diarree of braakt dan u gewend bent (niet zoals een haarbal bij een kat of na het eten van gras bij een hond), noteer dan de frequentie. Noteer ook wanneer u van voer wisselt en welk voer u het eerst heeft gevoerd en welk voer uw huisdier nu krijgt. Houd bij wanneer u uw huisdier heeft ontwormd of een vlooien- of tekenmiddel heeft gegeven en noteer ook de naam van het middel.
Urine verzamelen
Maakt u een afspraak in de kliniek en drinkt uw huisdier meer of minder dan voorheen of vertoont uw huisdier abnormaal plassen of is uw huisdier afgevallen, dan stellen wij altijd een urinetest voor. Het is fijn als je thuis al urine hebt verzameld zodat we direct aan de slag kunnen! We vragen u ook om thuis urine op te vangen voor controleonderzoeken (bijvoorbeeld voor de behandeling van urinestenen bij katten). Maar hoe verzamelt u thuis urine van uw huisdier? De urine mag maximaal 2 uur oud zijn als deze bij ons in de kliniek wordt aangeboden. Bewaar de urine eventueel thuis in de koelkast (wij zijn elke werkdag open vanaf 9.00 uur).
Urine opvangen bij de hond:
We houden ervan om de ochtendurine van de hond te onderzoeken. Zorg ervoor dat je van tevoren een gekookte pot klaar hebt staan (elk plastic of glas en een goed gesloten pot is geschikt, zolang je hem maar schoongespoeld en gekookt hebt met water). Neem een schone pan of soeplepel mee naar buiten en leg de hond even aan de lijn. Zodra de hond begint te plassen, beweegt u er met een zachte beweging naartoe en houdt u de pan of pollepel een tijdje in de straal. Sommige mensen steken een pollepel op een lange stok of nemen een tweede persoon mee die zich alleen richt op het rustig en schoon opvangen van de urine. Het is handig als u thuis een aantekening maakt met de naam van u en uw huisdier. Geef bij het uitgeven aan of u de pot / schaal terug wilt!
Urine opvangen bij de kat:
Als u maar 1 kat heeft, hoeft u het dier niet op te sluiten. Een kat zal vaak heel lang plassen in een afgesloten ruimte. Als u echter meerdere katten heeft, moet u de katten toch van elkaar scheiden. Verwijder alle kattenbakvulling uit de bak en was de bak vlekkeloos met warm water en zeepachtig water. Spoel het daarna goed af met schoon water. Vul de container met speciale plastic korrels die u kunt kopen bij de assistent aan het loket. Zodra u vaststelt dat de kat heeft geplast, zuigt u de urine op met de bijgeleverde pipet. Schud de container goed en roer de urine krachtig met de pipet voor het stofzuigen zodat er zwaardere delen (blaasstenen!) in het monster kunnen komen. Breng de urine snel over naar uw voorbereide pot of container en breng de urine naar de kliniek of zet het in de koelkast totdat u de urine komt brengen.
Als het verzamelen van urine thuis echt niet werkt, kunt u een afspraak maken voor een opname overdag of een blaaspunctie uitvoeren in de kliniek.
Bij een blaaspunctie ontnemen we urine direct uit de blaas, meestal onder echografische begeleiding. Als de blaas van een kat goed gevuld en voelbaar is, kunnen we de blaas zonder echografie behandelen. Gelukkig voelt de kat het nauwelijks.
Blaaspunctie bij katten en honden is sowieso een must als we steriele urine willen krijgen. Dit laatste is nodig als we een bacteriologisch onderzoek van de urine willen uitvoeren. De urine wordt vervolgens naar een laboratorium gestuurd waar een kweek zal worden gemaakt. Het laboratorium onderzoekt of bacteriën in de blaas aanwezig zijn en zo ja, welke bacteriën dat zijn en voor welk antibioticum de bacteriën gevoelig zijn of niet. De uitslag van dit onderzoek duurt gemiddeld een week.
U heeft vrijwel altijd de uitslag van alle urinetesten die wij zelf in de kliniek doen. We kijken onder meer naar:
- Het soortelijk gewicht (een maat voor het concentratievermogen van de nieren) en of er eiwitten in de urine zitten.
- De pH waarde van de urine wordt bepaald.
- Aanwezigheid van bloed of suikers in de urine.
- Sedimenttest.
- Controle van de urine op witte bloedcellen, bacteriën, rode bloedcellen, kristallen (blaasstenen) en epitheelcellen uit de nieren of de drainerende urinewegen.
Als je kijkt naar de symptomen die kunnen optreden bij de inwendige ziekte van een huisdier en deze symptomen combineert met het feit dat een huisdier niet kan praten (ze kunnen niet zeggen of ze hoofdpijn hebben of plassen, of dat ze zich misselijk voelen). Is het huisdier gevoeliger in de rug tijdens stoelgang, is pijnlijk in de borst, voelt stekende pijn tijdens hitte, krijgt jeuk in het gezicht als hij/zij aan een bepaalde plant ruikt etc.. Dan is het logisch dat we vaak verder onderzoek moeten doen om tot een juiste diagnose te komen. Dit is vaak een bloedtest, röntgenfoto, biopsie en / of echografie. In zeldzame gevallen kan geen diagnose worden gesteld en kan een MRI- of CT-scan, endoscopie of kijkoperatie worden uitgevoerd. Dit alles in overleg met u, gezien de kosten van de onderzoeken en eventuele therapie, de belasting van uw huisdier, de leeftijd van uw huisdier en de prognose van de mogelijke aandoening.
Kanker (oncologie) bij kleine huisdieren
Elke inwendige ziekte kan zijn oorsprong hebben in een ontsteking of in sommige organen kunnen hormoonziektes optreden. Maar daarnaast krijgen huisdieren ook regelmatig kanker van de bovengenoemde orgaansystemen (inclusief de huid en het botten-en spierenstelsel). Sterker nog, ongeveer 30 % van alle gezelschapsdieren krijgt , vroeg of laat in zijn leven met kanker te maken. Kanker is de belangrijkste doodsoorzaak bij huisdieren ouder dan 10 jaar. Onder de noemer kanker vallen zowel goed-als kwaadaardige tumoren. Een vetbult of lipoom is dus ook een vorm van kanker.
Net als bij de mens is kanker iets wat een dier overkomt, je kan er niets aan doen. Echter er zijn wel degelijk een aantal factoren die de kans op (een bepaalde vorm van) kanker kan vergroten. Denk hierbij aan:
- Leeftijd (hoe ouder een dier hoe groter de kans op kanker wordt).
- Erfelijkheid (bij sommige rassen komt kanker vaker voor, bv bij de Boxer).
- Hormoonhuishouding (niet of laat gesteriliseerde teven hebben veel meer kans op borstkanker dan jong gesteriliseerde teven)
- Lichaamsgewicht (hoe vetter een hond hoe groter de kans op vorming van lipomen.
- Zonlicht (katten met witte oren en neus hebben meer kans op plaveiselcarcinomen).
- Kankerverwekkende stoffen in de omgeving (roken in de buurt van uw huisdier).
Het is zaak om bij het ontdekken van een bult/dikte van uw huisdier, snel een afspraak te maken op de kliniek. De dikte kan een bloeduitstorting, ontsteking, cyste of verstopte talgklier zijn maar ook het begin van een tumor. Indien nodig kunnen wij dan een biopt nemen met een dunne naald en kunnen dit weefsel na kleuring onder de microscoop bekijken. Bij enige twijfel sturen wij het biopt altijd naar een patholoog-specialist. Deze uitslag duurt gemiddeld 5 dagen. Als de uitslag onduidelijk is of we willen meer informatie hebben over de tumor, maken we een groter biopt van de tumor. Dit weefselbiopt wordt altijd onder narcose uitgevoerd want dit is te pijnlijk voor het dier in tegenstelling tot het nemen van een dunne naald biopt. Soms is het nodig om aanvullende röntgenfoto’s te maken om te achterhalen of er ook uitzaaiingen zijn in borst- of buikholte. Ook is soms aanvullend bloedonderzoek nodig. Afhankelijk van alle onderzoekresultaten overleggen we met u wat het beste is voor uw huisdier.
Net als bij de mens zijn er ook allerlei vormen van kanker die we niet aan de buitenkant van het huisdier kunnen zien. Soms ontdekken wij tijdens het lichamelijk onderzoek van uw huisdier tijdens de jaarlijkse enting, dat er iets niet goed is. Daarom is het ook zo ontzettend belangrijk, dat u jaarlijks uw (oudere) huisdier na laat kijken! Als wij tijdens het lichamelijk onderzoek de volgende zaken ontdekken, raden wij vaak aanvullend onderzoek aan:
- Uw huisdier is veel te veel afgevallen.
- Uw huisdier drinkt en plast veel meer dan voorheen.
- U meldt dat uw huisdier veel meer hoest of kortademig is.
- Het uithoudingsvermogen is in korte tijd achteruit gegaan.
- Wij voelen een dikte of zeer gevoelige plek in de buik bij buikpalpatie.
- De lymfeklieren zijn (sterk) opgezet.
- De kleur van de slijmvliezen is afwijkend (te bleek).
- Een van de botten is duidelijk verdikt.
- Wij ontdekken een gezwel in de bek.
Deze afwijkingen kunnen maar hoeven niet te wijzen op het aanwezig zijn van kanker. Ook in deze gevallen zullen wij nader onderzoek (urine-, bloed-, röntgen en echo onderzoek en indien nodig het nemen van biopten) adviseren om tot een juiste diagnose te komen. Ook nu weer geldt: hoe eerder we weten of het dier wel of geen kanker heeft, des te groter is de kans op genezing of een acceptabele kwaliteit van leven.
Veel mensen schrikken enorm als ze de diagnose kanker krijgen bij hun huisdier. Het goede nieuws echter is, dat de kennis en mogelijkheden bij de behandeling van kanker bij huisdieren, de laatste 20 jaar enorm verbeterd zijn. In onze kliniek behandelen wij dagelijks dieren met kanker en sturen wij, als uw dier intensieve behandeling nodig heeft, uw huisdier graag door naar een specialist oncoloog of een kliniek voor tweedelijns oncologie. Genezing is niet altijd mogelijk maar vaak wel een stabiele situatie met zo min mogelijk pijn.
Als uw huisdier verzekerd is, informeer dan van tevoren goed naar de voorwaarden betreffende de behandelingen bij kanker.