Tandproblemen bij de cavia

Bij cavia’s en andere planteneters groeien de tanden en kiezen levenslang door, ongeveer 1 mm per week. Planten bevatten namelijk zuren waardoor de elementen snel slijten dus zonder deze levenslange groei zouden planteneters binnen de kortste keren zonder tanden zitten en verhongeren! Het heeft echter ook een keerzijde: als de kiezen of tanden onvoldoende slijten, groeien ze door en geven problemen! Hierdoor ontstaan haken op de kiezen: scherpe punten die in de tong of in het wangslijmvlies prikken. Vervolgens groeien deze haken door en vormen uiteindelijk een brug over de tong van de cavia.

Oorzaken van niet slijten zijn o.a.:

• Kiezen en/of snijtanden staan niet geheel recht boven elkaar.
• Onvoldoende hooi eten
• Onvoldoende groenvoer eten
• Pijn in de kaak/aan de tanden of kiezen

Wat zijn de symptomen?

• Speekselt meer en heeft een natte kin en bef
• Eet langzamer
• Laat het voer uit de mond vallen
• Eet wel nog groenvoer en hooi, maar laat de brokken staan
• Maakt soms knarsende geluiden (tandenknarsen)

Hoe stel je de diagnose?

Elke cavia die een dag minder eetlust heeft of zelfs niet meer eet is in principe al een spoedgeval en moet door een dierenarts onderzocht worden. Eerst worden de snijtanden gecontroleerd. Vervolgens wordt met een mondsperder of een koordje de mond open gehouden zodat de kiezen geïnspecteerd kunnen worden. Haakjes of brugvorming zijn dan goed te zien.Door de pijn zullen de dieren minder goed hun groenvoer kauwen en dit geeft minder slijtage van de elementen. De pijn wordt vaak veroorzaakt door wortelkanaalproblemen, scheve stand van de wortels en/of elementen, doorgroeien van wortels inde verkeerde richting, dus in de richting van de kaakrand onder en de neus boven. Voor  een goede behandeling zijn röntgenfoto’s van de schedel eigenlijk altijd noodzakelijk.

De behandeling

Te lange snijtanden worden geslepen.Zijn er haakjes zichtbaar op de kiezen, dan moeten deze verwijderd worden. In onze praktijk gebeurt dat door middel van een slijptolletje. Soms wordt er wat pijnstilling gegeven. Het slijpen is niet pijnlijk, maar de mondsperder kan soms wel schade geven aan het tandvlees (als de cavia er hard op bijt). Meestal krijgt de cavia een roesje door middel van een injectie.

In geval van verkeerde stand of ontstekingen in de kaak is extractie van een kies nodig.

In principe moet het dier dezelfde dag weer normaal eten. Is dit niet het geval, dan moet u gaan dwangvoeren

De prognose

Kiezen en tanden van cavia’s groeien ongeveer 1 mm per week. De meeste dieren met haakjes op de kiezen ontwikkelen deze dan ook binnen 1 à 2 maanden. Maandelijkse controle is dan ook aangewezen. Wachten tot het dier niet meer eet is niet aan te raden, want dan heeft het dier al ernstig ongemak.
Voorkomen van problemen is niet mogelijk bij verkeerde stand van het gebit of problemen met de elementen, mogelijk wel door voeraanpassingen:

• Als basis hooi
• Daarnaast voldoende groenvoer
• Als brok Supreme Science Selective